W Polsce system wynagrodzeń w IT przeważnie wygląda tak. Przychodzi się do firmy i na wejściu dostaje się tyle, ile wynegocjowało się na początku. W niektórych firmach co roku można też liczyć na wyrównanie inflacyjne (z reguły kilka procent), a jeśli się posiedzi w firmie dłużej lub awansuje to jest szansa na większą podwyżkę. Czasami jest też tak, że pensje są zamrożone nawet prze kilka lat. Według mojego i ludzi z jakim rozmawiałem doświadczenia o dużą podwyżkę najłatwiej zmieniając pracę. Dodatkowe benefity to przeważnie opieka medyczna i karta Multisport lub podobna. Bywają też inne, ale, moim zdaniem, jeśli już są, to pełnią rolę wisienki na torcie niż czegoś co mogłoby rzeczywiście kogoś skusić. Oczywiście szczegóły zależą od firmy, ale moim zdaniem ten system jest mocno nieokreślony i bardzo dużo zależy od umiejętności negocjowania i momentu, kiedy przyszło się do firmy.
Mi do gustu przypadł system stosowany w niektórych, bo w cale nie wszystkich, firmach na zachodzie. Zacznę od tego, że opiera się na systemie poziomów, a od zdobytego poziomu bezpośrednio zależy nasza pensja. Nie jest to regułą, ale ja akurat spotkałem się ze skalą zaczynającą się w okolicach 8 oraz kończącą się w okolicach 20 i zawsze się zastanawiam z czego to wynika. Nawet o to pytałem, ale odpowiedzi były, jak dla mnie, mgliste. Na przykład spotkałem się z stwierdzeniem, że z powodów psychologicznych po poziom 1 to brzmi źle.
Ostatnio, całkiem przez przypadek, natknąłem się na kilka artykułów na ten temat napisanych, między innymi, przez Joel'a Spolsky'ego jednego z założycieli portalu stackoverflow.com. W firmie Joel'a algorytm liczenia poziomu jest funkcją 3 zmiennych tj. doświadczenia (liczonego w latach), umiejętności (ocenianych w zakresie 0-6) oraz zakresu obowiązków (również ocenianego w zakresie 0-6). A możliwe kombinacje zostały ujęte w taką tabelkę:
Ważne jest to, że pracowniczy na danym poziomie zarabiają tyle samo względem kwoty bazowej, która aktualizowana jest co jakiś czas. Czyli na przykład na poziomie dziewiątym zarabiasz X, na dziesiątym X+10%, a na jedenastym X+20% itd. Kwota X nie podlega dyskusji. Jeśli chce się zarabiać więcej to najłatwiej osiągnąć to przez zwiększenie swoich umiejętności. Zauważcie, że według powyższej tabelki wraz z kolejnymi latami doświadczenia poziom rośnie powoli w porównaniu do wzrostu umiejętności i zakresu obowiązków.
Istotne jest to, że osiągniecie maksymalnego poziomu nie oznacza, że programista przestaje być programistą i staje się menadżerem. Wprost odwrotnie, to oznacza, że jest wyjebistym programistą i będzie nadal robił to w czym jest najlepszy. Natomiast jak zaczynasz bez żadnego doświadczenia to dostajesz co prawda najniższy poziom, ale po pierwszym roku możesz skoczyć o 5 oczek do przodu, czyli tyle co ma ktoś z 15 latami doświadczenia, ale nie jest tak dobry jak ty.
Jak dla mnie takie postawienie sprawy to super rzecz. Każdy wie, na co może liczyć i mniej więcej przewidzieć, jak będzie wyglądała jego pensja w przyszłości. Można się pewnie czepiać, że ocena umiejętności jest subiektywna, że ktoś może nas nam zaniżyć ocenę... Ja na taki zarzut odpowiem tak: nie ma systemu idealnego i uważam, że ten jest dużo lepszy od tego co opisałem na początki postu. Natomiast jeśli uważasz, że ktoś może Ci celowo zaniżyć ocenę to lepiej bierz nogi za pas i zmień pracę.
Co o tym myślicie? Czy taki system mógłby przyjąć się w Polsce?
Na koniec trochę linków:
W kolejnym poście napiszę o systemie bonusów na wejście oraz opcji na akcje, które stanowią ważne uzupełnienie czystego systemu poziomów, a są bardzo mało znane w Polsce.
orcid.org/0000-0002-6838-2135